top of page
Het Scharnier
Nederland, Arnhem
​
Buitenplaats Koningsweg
Net ten noorden van Arnhem, aan de rand van De Veluwe krijgt de nieuwe wijk “Buitenplaats Koningsweg” gestalte. Een oude militaire kazerne wordt getransformeerd naar een culturele enclave. Barakken worden appartementen, monumentale bunkers worden getransformeerd naar huizen en het gebied wordt omgevormd naar een broedplaats voor artistieke activiteiten. Het masterplan voor de transformatie van het gebied is gemaakt door MVRDV en Buro Harro. Het complex genaamd “Het Scharnier” is gesitueerd in het hart van de enclave. De gebouwen die in een L-vorm tegen elkaar aan geplaatst zijn huisvestte een theater in het ene been en een restaurant in het andere, maar zijn nu het huis, werkplaats, kantoor en workshopruimte van een bekende kunstenaar en zijn familie.
​
Architectuur
functioneel en de gebruikte materialen zijn verouderd. Normaal gesproken zouden dit soort gebouwen gesloopt worden, maar met het oog op duurzaamheid en het oorspronkelijke gebruik hebben we besloten dit gebouw zoveel mogelijk te hergebruiken. Daar waar het onvermijdelijk was gebouwdelen te vernieuwen hebben we gekozen voor duurzame en contrasterende materialen zoals hout en staal. De schil voldoet nu weer aan de actuele duurzaamheidseisen. Niet alleen de industriële materialen maar ook het kleurgebruik, verschillende grijstinten, is voorgeschreven in het beeldkwaliteitplan. Als gevolg is het bestaande metselwerk grijs geschilderd.
Het hele complex wordt verwarmd middels een pellet installatie en op het dak is voldoende ruimte gemaakt voor zonnepanelen. Het zwembad is onverwarmd en wordt gezuiverd door natuurlijke filters zoals planten en grind. Hiermee is het huis bijna energieneutraal.
Werkplaats
Het voormalige theater is de ideale projectruimte. Het is een hoge, kolomvrije ruimte. Het dak wordt ondersteund door houten ronde spanten die het interieur karakteriseren. De originele gevel viel letterlijk uit elkaar en is volledig vernieuwd met slank gedetailleerde aluminium kozijnen en houten gevelbekleding. In de gevel is een grote vouwpui toegevoegd om een opening te maken voor grotere kunstwerken of een bestelbus.
Tegen de kop van het voormalige theater staat een drielaags bakstenen gebouw dat werd gebruikt als keuken, kantoor en technische ruimte. Door een paar nieuwe wanden te plaatsen en op andere plekken juist doorbraken te maken worden in dit bouwdeel nu twee “artist in residence” appartementen en het kantoor van de kunstenaar gehuisvest.
Woning
In de originele staat was het restaurant, een twee-laags bakstenen gebouw, totaal niet geschikt als woonhuis. Los van de vervallen gevelbeplating en de rottende houten raamkozijnen, bestond het betonnen gebouw uit toiletruimten, een keuken met een bar, een grote eetzaal en een foto ontwikkel lab verdeeld over 2 vloeren. Daarom hebben we twee grote interventies geïntroduceerd. Ten eerste hebben we een vide gemaakt in het hart van het gebouw die de begane grond en de verdieping verbindt middels een nieuwe trap. De vide splits daarnaast het grote restaurant op in twee gedefinieerde ruimten; het eetgedeelte en het woongedeelte. In de vide hebben we een nieuwe (achter)ingang gemaakt om de eerste verdieping en de tuin met elkaar te verbinden. Op de begane grond bevinden zich vijf slaapkamers en drie badkamers. Ten tweede hebben we een eetkamer en overdekt terras toegevoegd op de kop van het gebouw om de keuken van een half-omsloten, intiem balkon te voorzien. Onder het terras is ruimte om een auto te parkeren.
Op de verdieping zijn de houten spanten ontdaan van oude verflagen. Samen met het nieuwe houten plafond geven ze het interieur een warme uitstraling.
​
De gevel van het huis is deels vernieuwd. De noordzijde is georiënteerd op de stille, private omsloten tuin met zwembad. Binnen de bestaande structuur is de gevel vervangen met nieuwe aluminium puien. Er komt veel daglicht binnen zonder het probleem van oververhitting in de zomer. Aan deze zijde is de charme van de typische jaren ‘60 architectuur van het originele ontwerp weer zichtbaar. De zuidzijde van het gebouw, gericht op het publiek toegankelijke pad en het terras van het tegenover gelegen restaurant, is meer gesloten om de privacy te waarborgen. De vervallen originele gevel en het dak zijn vervangen door een hedendaagse gevel in een combinatie van hout en staal. Een eigenzinnige compositie van grote vierkante ramen en smalle horizontale ramen die afwijkt van het originele ontwerp symboliseert de transformatie. De ramen worden voorzien van elektrisch bedienbare vouwpanelen, geperforeerd om het zonlicht te filteren en de inkijk te verminderen.
De hoofdentree is een afwijkend volume dat toegang geeft tot alle functies in het complex. Georiënteerd op het zuiden, zijn zowel de grote puien als de voordeur voorzien van horizontale houten lamellen in een verticaal frame, gemaakt van thermisch verduurzaamd Accoya hout.
garden facade old
garden facade new
garden facade old
1/2
workshop old
workshop new
workshop old
1/2
entrance old
entrance new
entrance old
1/2
east facade old
east facade new
east facade old
1/2
Project data:
Locatie:
Opgave:
Omvang:
Ontwerp:
Status:
Team:
Arnhem (NL)
Villa & Werkruimte
400 m² & 700 m²
2017
Opgeleverd
Niels Olivier, Robin-Jay King
Vergelijkbare projecten:
Woningen
Transformatie
Transformatie
bottom of page